Um er-Rasas: een UNESCO plek met bijzondere mozaïek

Van de paar plekken in Jordanië die op de UNESCO Werelderfgoedlijst staan, is Um er-Rasas mogelijk de minst bezochte. Echter, zeker voor wie in het iets noordelijker gelegen Madaba gecharmeerd is geraakt van mozaïeken, is Um er-Rasas wel degelijk de moeite waard.

Vanaf het visitor center loop je door de ruïnes van Um er-Rasas. Um er-Rasas is gelieerd aan de bijbelse nederzetting van Mephaat, die in het boek Jeremia (een van de boeken van het oude testament) wordt genoemd. Het Romeinse leger gebruikte dit gebied als legerkamp. Later werd het bewoond door christelijke en Islamitische gemeenschappen.

De vele ruïnes en gebouwen

Het meeste van dit gebied is nog niet opgegraven, maar de ruïnes dateren uit zowel de Romeinse, Byzantijnse als de vroege moslimperiode. Hier en daar vind je nog wat kerken, verder loop je vooral door een grote opgraving met veel stenen.

Een ander raadselachtig onderdeel is een 15 meter hoge stenen toren. Deze toren staat ongeveer 1,5 kilometer ten noorden van de ommuurde ruïnes. Archeologen zijn vooral verbaasd over deze toren omdat het geen trap heeft, maar wel meerdere ramen aan de bovenkant. Hoogstwaarschijnlijk diende het als een verblijfplaats voor een kluizenaar die in isolatie aan de top van de toren woonde.

Stephanoskerk met prachtig mozaïek

Um er-Rasas herbergt verschillende verwoeste Byzantijnse kerken, met daarbij de Stephanoskerk als belangrijkste ontdekking. En dan met name de perfect bewaard gebleven mozaïekvloer. Deze mozaïekvloer is tevens ook de grootste van Jordanië. Een indrukwekkend groots kunstwerk dat ons doet denken aan een tapijt. Deze kerk wordt goed beschermd door een hangar, een soort inspiratieloos boerenbond gebouw. Noodzakelijk is het wel, want deze beschermt de kostbare vloer tegen de elementen.

Op deze prachtig bewaard gebleven mozaïekvloer kan je nog allerlei steden terugvinden. Zoals Madaba, Philadelphia (het huidige Amman), Gaza en uiteraard Kastrom Mefaa zelf. Verder vind je op het middenpaneel jacht- en visscènes.

Helaas ontdek je al snel dat iconoclasten vernielingen hebben aangericht op het mozaïek. Iconoclasten verzetten zich tegen de verering van iconen, zie het als de beeldenstorm in Europa. De gezichten van de mensen en dieren zijn daarbij uitgehakt en nu opgevuld met steentjes.

Um er-Rasas staat sinds 2004 op de UNESCO Werelderfgoedlijst.