Vlak bij Hilversum vind je de tien fraaie ‘s-Gravelandse buitenplaatsen. Er zijn meerdere wandelingen uitgestippeld, zelfs een van 17 kilometer waarbij je langs alle buitenplaatsen wandelt. Maar er zijn ook kleinere wandelingen te maken. Wij kiezen vandaag voor de wandelroute Boekesteyn, Schaep en Burgh en Bantam van Natuurmonumenten, een wandeling van zo’n 5 kilometer. Een leuke, afwisselende tocht.
Eerst iets over de buitenplaatsen
Amsterdamse kooplieden mochten begin 17e eeuw veen en zand afgraven tussen Hilversum en Kortenhoef. Per kavel was een boerderij verplicht. De omgeving beviel de goedverdienende kooplieden wel en zij vervingen de boerderijen later door grote, luxe landhuizen met prachtige parken en tuinen. Langs drie daarvan gaat de wandeling.
Hup, aan de wandel!
Je startpunt met ruime parkeergelegenheid is het Bezoekerscentrum Gooi en Vechtstreek van Natuurmonumenten aan het Noordereinde 54b te ’s-Graveland. Voor deze wandeling volg je de gele pijlen.
Twee van de drie landhuizen liggen meteen aan het begin langs de weg. Het mooie en goed onderhouden Boekesteyn is de eerste. Het voorplein en de tuinen zijn niet meer helemaal in de originele Franse stijl, maar op z’n Engels zijn ze ook prachtig met grasvelden en heuveltjes met natuurlijk ogende boomgroepen en kronkelige paden.
Abel Mathijsz Burgh liet als zoon van een bierbrouwer samen met zijn neef Gerard Schaep het landhuis ‘Schaep en Burgh’ (hoe toepasselijk) bouwen. Deze tuinen hebben Franse en Engelse stijlen door elkaar heen en zijn aangelegd door de Nederlandse (tuin)architect Jan David Zocher jr.
Slangen en andere dieren
Nee, je hoeft niet te schrikken hoor. De slangenmuur uit 1730 aan de overkant van het parkeerterrein naast Schaep en Burgh heet alleen maar zo. Hij is kronkelig, warmt daardoor snel op en is bedoeld om makkelijk fruit tegenaan te laten groeien. Zelfs subtropisch fruit. Geen slang te zien dus, of het moet een waterslang zijn en verder in het bos misschien een ringslang.
Andere dieren zijn er wel én er zijn vleermuizen! Die doen hun winterslaap in de voormalige ijskelder. Deze is aangelegd door de familie Schaep en was zeer goed geïsoleerd, waardoor het daar opgeslagen ijs de etenswaren kon koelen. Je ziet ook borden met: ‘rustgebied – geen toegang’. Dat zegt genoeg over de dierenpopulatie.
Het Capitool
Natuurlijk ken je het Capitool. Regelmatig in het nieuws. Maar wat je vast niet wist, is dat er achter Schaep en Burgh ook eentje staat. Vele malen kleiner, maar wel mooi. Oorspronkelijk (1820, J.D. Zocher jr.) was het een theehuis en biljartzaal. Het is twee keer in oorspronkelijke staat herbouwd na een boom die erop was gevallen (1990) en een brand (2002). Over nieuws gesproken, het programma Vroege Vogels werd tot 2013 hiervandaan uitgezonden.
Het derde landhuis…
Inderdaad puntje, puntje, puntje. Het bedoelde landhuis Bantam staat er niet meer, maar het landgoed is er nog wel. Daar wandel je over kronkelige paden en heuveltjes, langs beekjes en over bruggetjes. Je ziet veel bijzondere, maar ook omgevallen, bomen. Zoals in het hele gebied en dat is bewust. Het open en ‘wilde’ bos wordt op natuurlijke wijze onderhouden zonder teveel te cultiveren.
Terug naar het landhuis. Je kunt het landhuis (gesloopt in 1970) nog wel zien. Onderaan de heuvel waar het heeft gestaan, staat een verrekijker en als je daar inkijkt, zie je het voormalige landhuis. Erg leuk bedacht!
Overigens, het landhuis heette Bantam omdat de eigenaren VOC’ers waren. Zij plaatsten zelfs op de heuvel naast het landhuis een zogenaamde Turkse tent om thee te drinken en om over de toenmalige Zuiderzee uit te kijken.
Je bent al op de weg terug
Het lijkt tijd voor een kopje koffie, maar onderweg is niets te koop. Toch trek? Steek dan bij in-/uitgang Landgoed Bantam even de Franse Kampweg over naar het tankstation.
Je vervolgt de wandeling over mooie paden, zoals ze het noemen: ‘klein Zwitserland’. Heuvelachtig, idyllisch en omgeven door grove dennen. Via de Oude Meentweg, de grens tussen de buitenplaatsen en de Gooise heidevelden, en het Slingerpad wandel je langzaam naar het startpunt.
Langs de Oude Meentweg zie je de nodige hoogteverschillen door zandafgravingen in het verleden. Dat zand werd gebruikt in Amsterdam om de grond te verstevigen. Langs het Slingerpad zie je afhankelijk van het jaargetijde veel mooie, kleurige planten en bloemen, waaronder rododendrons. De akkers en weiden die je ziet, worden allemaal ecologisch beheerd, zoals eigenlijk vrijwel alles bij de buitenplaatsen.
Voor kinderen
Vanuit het Bezoekerscentrum zijn er diverse Oerrr-activiteiten georganiseerd. Voor de oudere kinderen is er ook geocaching/-gaming en de kleinsten kunnen een kabouterwandeling maken.
De 100 leukste dagjes weg voor pensionado’s
Het onbetwiste nummer 1 pensioen boek van Nederland. Een prachtig cadeau, ook voor jezelf.
De 100 mooiste e-bike routes van Nederland
Het meest complete e-bike fietsboek van Nederland. Maar liefst 100 routes in alle provincies.
Dit artikel is geschreven door:
Geschreven door gastschrijver Gert Nonnekes (1956).
Geboren en getogen in Amsterdam. Samen met zijn vrouw is Gert in het prachtige bezit van drie zoons en zes kleinkinderen. Gert trekt er graag op uit in binnen- en buitenland en houdt van fotograferen.