Altijd als ik iets las of hoorde over kunstenaarsdorp en vrijhaven Ruigoord, werd mijn nieuwsgierigheid geprikkeld. In 2023 bestond deze culturele broedplaats 50 jaar, dat was een goede reden om er daadwerkelijk naar toe te gaan. Ik neem je mee naar de oudste vrijhaven van Nederland.
Van eiland tot vrijhaven
Sinds de elfde eeuw werd het eiland in het IJ onder de naam ’t Ruyghe Oort al bewoond. Na de inpoldering van dit deel van het IJ was het geen eiland meer, maar een verhoging in de nieuwe Houtrakpolder. Landarbeiders uit West-Friesland en Zeeland die deze nieuwe IJ-polders moesten bewerken, werden gehuisvest op Ruigoord. Naast een school en een café werd er ook een kerk gebouwd en het dorp groeide tot 200 inwoners.
In 1964 werd besloten om van de omliggende polders een haventerrein te maken. De bewoners van Ruigoord werden uitgekocht, maar een aantal bewoners verzette zich. In 1973 werd Ruigoord ontdekt door Amsterdamse kunstenaars en werd de sloop van het dorp voorkomen. Het mocht echter niet meer bewoond worden; de woningen zijn ateliers geworden. Er werken nu ongeveer 60 kunstenaars in deze groene oase, die ingeklemd ligt in het Westelijk Havengebied van Amsterdam.
Culturele bijeenkomsten
Behalve het maken van kunst, organiseren de Ruigoorders ook bijeenkomsten – Gatherings – waar muziek, poëzie, kunst, natuur, magie en rituelen samenkomen. Voorbeelden zijn het meerdaagse festival Landjuweel, de Seizoensvieringen, het Zonnewende/Solstice festival, Vurige Tongen tijdens Pinksteren en de maandelijkse Maanzin diners. Het volledige programma is te vinden op de website van Ruigoord.
Oase van Verwondering
Vanwege het 50-jarig bestaan van Ruigoord als kunstenaarskolonie zijn er ruim 30 nieuwe en groene kunstprojecten gerealiseerd. Deze projecten onderzoeken wat het betekent mens te zijn en hoe we ons verhouden tot de natuur.
- Je kunt verschillende routes volgen; langs het Toekomstpad vind je de Bloemenweide en zeven kunstwerken, waaronder bijzondere schommels.
- Langs het Verwonderpad vind je ook zeven kunstwerken en de Vlindertuin.
- Het rondje Kerk herbergt 13 kunstwerken, waaronder het Kabouterhuis en de gigantische muurschildering ‘Kingdom Ruigoord’ in de kerk.
- Het Omwegpad leidt je door de iconische toegangspoort, over de grasdijk om Ruigoord heen. Je ziet het beeld van de Heilige Geertruida en een enorme krab, beide gemaakt van sloopafval.
De kunstwerken van Oase van Verwondering en het dorp zijn het hele jaar gratis zelfstandig te bezoeken van zonsopgang tot zonsondergang. Er kunnen ook rondleidingen geboekt worden; deze kosten 8,50 euro per persoon en worden wekelijks aangeboden van april tot oktober. Deze rondleidingen kunnen gereserveerd worden op Oase van Verwondering.
Praktische info
- Er is een kleine parkeerplaats naast de toegangspoort. - Bus 382 brengt je van station Amsterdam Sloterdijk (20 minuten) of IJmuiden aan Zee (40 minuten) naar bushalte Ruigoord Dorp. Vanaf daar is het nog 7 minuten lopen naar de toegangspoort van Ruigoord. - De horeca en de kerk zijn alleen in de zomermaanden geopend op zaterdag en zondag van 14.00-18.00 uur. - In de wintermaanden zijn stevige schoenen of laarzen aan te raden.
GRATIS VERZENDING
De 100 leukste dagjes weg voor pensionado’s
Het onbetwiste nummer 1 pensioen boek van Nederland. Een prachtig cadeau, ook voor jezelf.
GRATIS VERZENDING
De 100 mooiste
e-bike routes van Nederland
Het meest complete e-bike fietsboek van Nederland. Maar liefst 100 routes in alle provincies.
De 100 leukste dagjes weg voor pensionado’s
Het onbetwiste nummer 1 pensioen boek van Nederland. Een prachtig cadeau, ook voor jezelf.
De 100 mooiste e-bike routes van Nederland
Het meest complete e-bike fietsboek van Nederland. Maar liefst 100 routes in alle provincies.
Dit artikel is geschreven door:
Geschreven door gastschrijver Linda Steentjes (1971).
Linda is woonachtig in Leidschendam, heeft 25 jaar in de reiswereld gewerkt en is nu management assistente. Ze ontdekt graag de wereld. Zo hebben reizen naar Namibië, Colombia, Nepal, India en Libanon veel indruk gemaakt. Maar ook in Nederland is verrassend veel te ontdekken.
