Midden op de Hoog-Buurlose Heide, vlak bij Apeldoorn, vind je het indrukwekkende zendgebouw van Radio Kootwijk, dat ook wel ‘de kathedraal’ of ‘de sfinx’ genoemd wordt. Ooit legde men vanuit hier een radioverbinding met Nederlands-Indië aan. Tegenwoordig worden er concerten en evenementen gehouden, of kun je door de lege ruimtes dwalen als het gebouw opengesteld is voor bezoekers. En bovenal geniet je hier van de schitterende omgeving: het hart van de Veluwe!
Het blijft een bizarre ervaring, als je over het Kootwijkerzand of de Hoog Buurlose Heide loopt, en ineens doemt vanuit het niets het grote zendgebouw op. Al van een hele afstand kun je het zien liggen; een handig oriëntatiepunt tijdens je wandeling.
Geschiedenis van Radio Kootwijk
Het monumentale zendgebouw werd begin jaren 20 gebouwd, waarbij het hele gebouw uit beton opgetrokken werd. Om verstoringen van de zender te voorkomen, koos men voor een plek midden op de zandverstuiving in de buurt van Apeldoorn. In 1929 werd er een radiotelefoonverbinding met Nederlands-Indië in gebruik genomen, waarbij koningin-moeder Emma de legendarische woorden ‘Hallo Bandoeng, hoort u mij?’ sprak. Vanuit vier steden in Nederland kon men via Radio Kootwijk naar Indië bellen, waarbij het astronomische bedrag van 33 gulden voor drie minuten bellen neergelegd moest worden.
De ‘kathedraal’ was niet het enige gebouw; er stonden meer kleine gebouwtjes rondom het zendgebouw die met een letter aangeduid werden. Het grote zendgebouw werd ‘Gebouw A’ genoemd.
Meerdere functies
In de Tweede Wereldoorlog gebruikten de Duitsers Radio Kootwijk voor o.a. spionage en scheepvaartcommunicatie. Vlak voor de bevrijding probeerden ze het gebouw te vernietigen. Echter, het enorme betonnen gebouw was zo robuust gebouwd, dat het onbeschadigd uit de oorlog kwam. Na de oorlog werd Radio Kootwijk nog gebruikt voor o.a. communicatie met scheepvaart, luchtvaart en radioastronomie. In de jaren 90 viel het doek en werden apparatuur en de laatst overgebleven zendmast verwijderd. Daarna werd het zendstation overgedragen aan Staatsbosbeheer.
Rondom het zendgebouw is er een heel dorp gebouwd, dat ook Radio Kootwijk heet. Hier woonden voornamelijk medewerkers van het zendstation en er was een bloeiend verenigingsleven. Ook was er een ‘Tehuis voor Vrijgezelle Ambtenaren’, dat later Hotel Radio werd en uiteindelijk vanaf 1972 als kantoorruimte gebruikt werd. In 2006 brandde het gebouw af. Sindsdien worden er voortdurend plannen gemaakt om het hotel in ere te herstellen.
Radio Kootwijk bezoeken
Het zendgebouw van Radio Kootwijk wordt regelmatig door Staatsbosbeheer opengesteld voor bezoekers. Op de website van Staatsbosbeheer worden de activiteiten vermeld. Het is aan te raden om het gebouw met een gids te bezoeken, die uitgebreid over de bijzondere geschiedenis van Radio Kootwijk kan vertellen.
Het is een hele indrukwekkende ervaring om in de lege zenderzaal van het gebouw te lopen. Door de enorme ramen zie je de natuur rondom het gebouw: de eindeloze leegte van de heidevelden. Het interieur van het zendgebouw is in art deco-stijl en super fotogeniek!
De omgeving van Radio Kootwijk
Niet alleen het zendgebouw is de moeite van het bezoeken waard, sla ook een bezoek aan de omliggende natuur niet over. Het is aan te raden om Radio Kootwijk in augustus te bezoeken, als de paarse heide vol in bloei staat. Je zou dan de 12,5 kilometer lange Heideroute (ook van Staatsbosbeheer) kunnen lopen, die langs de schaapskooi van Hoog Buurlo en langs ‘de kathedraal’ van Radio Kootwijk leidt. Ook vanaf het Kootwijkerzand kun je naar Radio Kootwijk wandelen.
Nog een aanrader is het huren van een e-chopper in Apeldoorn en daarmee naar Radio Kootwijk te rijden. Via Hoog Soeren en Assel heb je een prachtige route om bij Radio Kootwijk uit te komen. Het is een bijzondere ervaring als je het imposante gebouw ineens op de heide op ziet doemen.
GRATIS VERZENDING
De 100 leukste dagjes weg voor pensionado’s
Het onbetwiste nummer 1 pensioen boek van Nederland. Een prachtig cadeau, ook voor jezelf.
GRATIS VERZENDING
De 100 mooiste
e-bike routes van Nederland
Het meest complete e-bike fietsboek van Nederland. Maar liefst 100 routes in alle provincies.
De 100 leukste dagjes weg voor pensionado’s
Het onbetwiste nummer 1 pensioen boek van Nederland. Een prachtig cadeau, ook voor jezelf.
De 100 mooiste e-bike routes van Nederland
Het meest complete e-bike fietsboek van Nederland. Maar liefst 100 routes in alle provincies.
Dit artikel is geschreven door:
Geschreven door gastschrijver Anne Treur.
Anne is geboren en getogen op de Veluwe en woont samen met haar vriend, hoogbejaarde kater en drie grappige kippen in Apeldoorn. Ze is personal assistant van een CEO in de automotive branche. Naast reizen is Anne dol op tennis, wielrennen/mountainbiken, hiken, fotografie en lezen. Haar lievelingsbestemming is Ierland, maar ze bezoekt nog veel meer leuke bestemmingen. Daar lees je meer over op haar blog.
