Onlangs heb ik samen met mijn dochter een wandeling gemaakt door de Amsterdamse Waterleidingduinen. Een prachtig natuurgebied net buiten Amsterdam. De betekenis van de naam is zo simpel als het lijkt: het duin voorziet de stad Amsterdam van drinkwater. Hoewel het natuurgebied bij Zandvoort en Noordwijk ligt, is de stad Amsterdam eigenaar van het gebied. Dit unieke gebied dient niet alleen als bron van drinkwater voor de stad, maar herbergt ook een divers ecosysteem van duinen, bossen en waterpartijen.
Tijdens een wandeling in de Amsterdamse Waterleidingduinen heb je een zeer grote kans om vossen en damherten in hun natuurlijke leefomgeving te observeren. Voor ons reden genoeg om het voor ons nog onbekende pareltje te bezoeken. Woon je net als wij niet in de Randstad, dan is het heerlijk om een weekendje in deze omgeving te verblijven.
Je bent elke dag welkom tussen zonsopgang en zonsondergang. Je kunt bijna overal vrij wandelen, ook buiten de paden. Een dagkaart kost € 1,50 en is bij alle ingangen verkrijgbaar.
Ingangen
Er zijn vier hoofdingangen:
- Ingang Zandvoortselaan in Zandvoort, Zandvoortselaan 130, 2042 XC Zandvoort
- Ingang Oranjekom/Oase in Vogelenzang, Eerste Leijweg 2 (Kies bij navigatie voor: Vogelenzangseweg 21, 2114 BA Vogelenzang, dat is tegenover de ingang.)
- Ingang Panneland in Vogelenzang, Vogelenzangseduinweg 2, 2114 AS Vogelenzang
- Ingang De Zilk in De Zilk, Joppeweg 1, 2191 AW De Zilk
Er zijn een aantal toegangsvoorwaarden:
- Toegangskaart is verplicht vanaf 18 jaar.
- Toegang tussen zonsopgang en zonsondergang.
- Honden niet toegestaan.
- Fietsen en andere voertuigen niet toegestaan (zie hier voor meer informatie).
- Houd minimaal 15 meter afstand tot de dieren.
Wij kiezen voor de Ingang Zandvoortselaan in Zandvoort. Je kunt hier een (goedkope) dagkaart kopen voor het parkeren. Een toegangskaartje is te verkrijgen bij het restaurant Dune voor de ingang van de parkeerplaats. Je kunt ze ook online bestellen.
Geschiedenis
De Amsterdamse Waterleidingduinen hebben verschillende doeleinden gediend sinds hun oprichting:
Drinkwatervoorziening
Een van de belangrijkste functies van de Amsterdamse Waterleidingduinen is het leveren van schoon drinkwater aan de stad Amsterdam en omliggende gebieden. Het gebied fungeert als een natuurlijk filter voor regenwater dat in de duinen infiltreert en door de bodem wordt gezuiverd. Dit gezuiverde water wordt vervolgens verzameld en verder behandeld voordat het als drinkwater wordt gebruikt. Er stroomt jaarlijks vijftig miljoen kubieke meter drinkwater door dit 3400 hectare grote gebied.
Natuurbehoud
De duinen zijn een waardevol natuurgebied met een divers ecosysteem van duinen, bossen, meren en graslanden. Het gebied herbergt een verscheidenheid aan planten en dieren, waaronder verschillende zeldzame en bedreigde soorten. Het behoud van dit ecosysteem is van groot belang om de biodiversiteit te beschermen.
Recreatie
Naast hun primaire functies als waterwinning en natuurbehoud, dienen de Amsterdamse Waterleidingduinen ook als recreatiegebied. De wandelpaden en routes bieden een geweldige kans om de natuurlijke schoonheid van het gebied te ervaren. In de loop der jaren is het natuurbehoud en de recreatie een steeds belangrijkere rol gaan spelen.
Wandelroutes
De Amsterdamse Waterleidingduinen bieden verschillende wandelroutes. De routes zijn goed bewegwijzerd. Enkele populaire wandelroutes zijn:
- Rondje Oase: Een korte en gemakkelijke route die perfect is voor gezinnen en beginnende wandelaars. Het loopt langs de Oase, een populaire plek om wilde dieren te spotten.
- Pannelandroute: Deze route neemt je mee door een gevarieerd landschap van duinen, bossen en open vlaktes. Het is een wat langere route en biedt een mooie mix van natuurlijke omgevingen.
- Blauwe route: Deze route brengt je naar het achterste deel van het duingebied. Het is een wat uitdagendere wandeling, maar het biedt een kans om de rustigere en minder bezochte delen van het gebied te verkennen.
- Gele route: Deze route leidt je naar het zuidelijke deel van de duinen en biedt prachtige uitzichten over de omgeving.
- Oranje route: Een korte route die je meeneemt naar het gebied rondom de Zandvoortselaan. Ideaal als je niet veel tijd hebt, maar toch van de natuur wilt genieten.
- Bunkerroute: In de Amsterdamse Waterleidingduinen liggen ongeveer 400 bunkers uit WOII. Sommigen kan je niet missen, anderen liggen goed verstopt tussen de natuur. De 5 kilometer lange bunkerroute voert langs de mooiste bunkers en is een leuke wandeling voor jong en oud.
Mijn dochter en ik besloten om geen vaste route te kiezen, maar zelf op ontdekking te gaan dwars door het gebied heen. Je mag namelijk overal vrij wandelen. Je dient wel de natuur en richtlijnen van het gebied te respecteren en dat doen we. Bij de ingang vind je een plattegrond. Daar maken we even een foto van zodat we niet verdwalen.
We hebben gelezen dat de duinen worden bewoond door damherten, vossen, wilde konijnen, eekhoorns, schapen, bunzings, egels, reeën en tal van vogels zoals de zwaan, ijsvogel, torenvalk, kuifeend, brilduiker, aalscholver, specht en nog veel meer.
Het leefgebied van damherten
Het gebied staat vooral bekend om de grote populatie damherten die hier voorkomt. Circa 3.000 damherten hebben hun leefgebied hier. Door een groot aantal aanrijdingen op de wegen rond het gebied heeft men de duinen omrasterd. Tevens zijn er plannen voor een ecoduct, om het park te verbinden met aangrenzende natuurgebieden. Als we starten met onze wandeling komen we snel al verschillende herten tegen. De meesten liggen lekker lui in het gras.
Het landschap is prachtig en zeer divers, met poeltjes, rietkragen, bossen en duinen. Verder vind je verschillende vennetjes en kleine waterlopen. Deze plekken zijn vaak rustig en schilderachtig, en ze bieden een kans om watervogels en andere dieren te observeren.
Er is ook een bezoekerscentrum. Hier kun je informatie inwinnen over de beste plekken om vogels, vossen en damherten te observeren.
Kans op het spotten van vossen
Vossen kun je werkelijk overal in de Amsterdamse Waterleidingduinen tegenkomen. De plek waar ze het meest gezien worden, ligt midden in het gebied waar de Strandweg en de Duizendmeterweg bij elkaar komen. Wij gaan op zoek naar dit gebied en struinen hier wat rond. Maar helaas spotten we geen vossen. Na een flinke wandeling besluiten we om via het strand terug te lopen.
Of je nu op zoek bent naar een rustige wandeling, een vogelkijkplek, of gewoon een kans om te ontsnappen aan de drukte van de stad… De Amsterdamse Waterleidingduinen bieden een oase van natuurlijke schoonheid en dat slechts op korte afstand van het bruisende stadsleven.
Als afsluiting van de wandeling kun je nog heerlijk genieten aan het strand of bij restaurant Dune een lekkere pannenkoek eten.
Handig: koop hier alvast online je toegangskaart.
Camperplaats Zandvoort
Wil je met de camper naar Zandvoort, dan kun je de camper op de camperplaats voor Camping de Duinrand parkeren. Voor € 20,- kun je langs de boulevard een nachtje pal aan het strand vertoeven. De sanitaire voorzieningen vind je op het terrein van de camping.
De 100 leukste dagjes weg voor pensionado’s
Het onbetwiste nummer 1 pensioen boek van Nederland. Een prachtig cadeau, ook voor jezelf.
De 100 mooiste e-bike routes van Nederland
Het meest complete e-bike fietsboek van Nederland. Maar liefst 100 routes in alle provincies.
Dit artikel is geschreven door:
Geschreven door gastschrijver Petra Schwab.
Petra is getrouwd, moeder van 3 volwassen kinderen en trotse oma van een kleindochter. Samen met haar man en hond Ayra trekt ze er graag met de camper op uit. Ze hebben een grote passie voor Amerikaanse campers. Ze houdt van wandelen, fietsen en steden bezoeken. Mooie plekjes deelt Petra ook graag op haar Instagram account.