In de bossen van Zeist liggen landgoed Heidestein en landgoed Bornia verscholen. Maak een wandeling over de uitgestrekte heidevelden waar Drentse heideschapen de heide begrazen. Je wandelt door het afwisselende bos met karakteristieke dennen en overblijfselen van de historische landgoederen.
Landgoed Heidestein en landgoed Bornia
Samen met het aangrenzende Noordhout zijn de natuurgebieden Heidestein en Bornia met 642 hectare het grootste aaneengesloten natuurlandschap van het Utrechts Landschap. Het gebied bestaat uit naald- en gemengde bossen met heidevelden, stuifzanden en akkers.
In de middeleeuwen zorgde houtkap en overbegrazing door schapen voor grote veranderingen op de Utrechtse Heuvelrug. Het bosgebied veranderde steeds meer in een open vlakte met heidevelden en zandverstuivingen. De schaapskuddes verdwenen in de tweede helft van de negentiende eeuw en er werd op grote schaal naaldbos aangeplant voor de productie van hout. Zo raakte de Heuvelrug weer bebost.
Op Heidestein en Bornia zijn de heidevelden en zandverstuivingen wel bewaard gebleven. De Drentse heideschapen zorgen ervoor dat het heidegebied open blijft. Ze eten het gras en de jonge boompjes tussen de heide weg.
Historische wandeling
In 1906 liet de toenmalige eigenaar van Heidestein – de familie De Wetstein Pfister – een landhuis bouwen. De heer De Wetstein Pfister was waterbouwkundig ingenieur en liet op de heide een golfbaan aanleggen, het theehuis bouwen, een smal spoorlijntje en donkere wandeltunnels aanleggen en een vijver met het kanaal graven. Veel van wat er door De Wetstein Pfister aangelegd is, is bewaard gebleven. Het landhuis is echter in 1939 door een brand verloren gegaan.
De rode wandelroute over landgoed Heidestein voert je langs de overblijfselen van dit historische landgoed:
De schaapskooi
In deze potstal uit 1884 werd de mest van schapen vermengd met heideplaggen. Dit gebruikten de boeren om hun akkers mee te bemesten. In deze oude schaapskooi zit nu een informatiecentrum van het Utrechts Landschap gevestigd.
Op het veld rond de schaapskooi lopen op zondag de Drentse heideschapen. Tijdens de openingstijden voert men de schapen.
Openingstijden: zondag van 11.00 – 16.30 uur. Volg vanaf de parkeerplaats de borden met ‘Schaapskooi’. Vanaf de parkeerplaats is het ongeveer 10 minuten lopen.
De graanschuur
De familie deed aan akkerbouw en sloeg graan en aardappelen op in deze graanschuur. In de Tweede Wereldoorlog werd de schuur bezet door de Duitsers. Aan de achterzijde zie je nog de kogelgaten uit deze periode.
Wal
In het kader van de werkverschaffing liet de heer De Wetstein Pfister een grote vijver graven met in het midden een eiland en daaromheen een wal. Om van het huis naar de vijver te gaan en omgekeerd, zijn in de wal drie tunnels aangelegd: een vaartunnel in het midden en twee wandel tunnels.
Het theehuis
Op de wal staat nog een theehuis. Dit liet de heer De Wetstein bouwen vanwege het mooie uitzicht vanaf de wal op de bosrijke omgeving en de waterpartijen. Het theehuis is rond 1912 gebouwd in chaletstijl. Onder het theehuis ligt een ijskelder. Hier werd in de winter het uit de vijver gehakte ijs in stro verpakt en bewaard.
Informatie wandelroute landgoed Heidestein
- De route is gemarkeerd met rode paaltjes en gemakkelijk te volgen. De route brengt je langs alle mooie punten op landgoed Heidestein.
- In totaal is de route 4,5 kilometer. Je kunt deze route ook combineren met de blauwe route van 5,5 km over landgoed Bornia.
- Honden zijn in de bossen aangelijnd welkom. Op een deel van de wandelroute (het begrazingsgebied) zijn honden niet toegestaan.
- Je kunt gratis parkeren op de parkeerplaats van Utrechts Landschap aan het eind van de Prinses Margrietlaan in Zeist. Dit is tevens het startpunt van de route.
- Vanaf de Schaapskooi starten er ook twee kinderroutes. De routes zijn ook te volgen als de Schaapskooi gesloten is.
De mooiste fietsweekendjes van België
Ontdek de hoogtepunten van België en Vlaanderen & Wallonië op de fiets!
De 100 mooiste e-bike routes van Nederland
Het meest complete e-bike fietsboek van Nederland. Maar liefst 100 routes in alle provincies.
Dit artikel is geschreven door:
Geschreven door gastschrijver Sabine Eckhardt (1984).
Woonachtig in Barendrecht, samen met vriend Paul en dochter Charlie. Sabine zoekt, waar ze ook heen gaat, altijd uit wat er te zien en te doen is. Haar avonturen kun je volgen op Instagram.