Ik heb weer eens een dagje door mijn eigen stad Amsterdam geslenterd. Geen route uitgestippeld. Verdwalen kan niet, de grachten wijzen je de weg. Dit keer de driehoek Westerstraat-Brouwersgracht-Lijnbaansgracht, in de mooie Jordaan. De wandeling is bovendien goed te combineren met de wandeling langs de Prinsengracht, waar ik eerder over heb geschreven.
Beginnen in de Westerstraat
Ik ga met de tram naar het Marnixplein, aan het einde van de Westerstraat. Een klein wetenswaardigheidje? De huisnummering in Amsterdam begint altijd vanaf het Centraal Station. Met je rug naar het station, is de huisnummering dan rechts even en links oneven.
De Westerstraat was vroeger de Anjeliersgracht. Nu staat ‘de gracht’ vol met auto’s. Alleen op maandag niet. Dan is daar de in de Jordaan en verre omstreken bekende Westerstraatmarkt, ook wel Lapjesmarkt genoemd. Zoek je een speciaal lapje stof? Je vindt het hier. De markt loopt door op de Noordermarkt. Deze markt kent een historie die 400 jaar teruggaat.
Een van de vele hofjes
In de Jordaan zijn veel hofjes. Direct al aan het einde van de Westerstraat vind je het Concordiahofje Noord, aan de oneven zijde (aan welke kant ook alweer?). In 1864 waren dit arbeiderswoninkjes, in de loop der jaren zijn ze gerenoveerd en worden nu verhuurd door een Woningbouwvereniging. Zoals dit bij de meeste hofjes gaat. Loop onder de poort door naar ‘binnen’. De rust, de gemoedelijkheid, het groen en de kleurige bloemen in de binnentuin en de bloempotten straalt je tegemoet. De een leest een boek, de ander lapt de ramen en een drietal staat gezellig te kletsen.
De driehoek in
Ik ben de eerste straat aan de even zijde ingegaan, loop midden op de weg en kijk links, rechts en omhoog. Soms even naar achteren. Dat is genieten. Leuke oude en meestal gerenoveerde huizen met mooie gevels en gevelstenen. Je ziet dat veel winkelpandjes nu woningen zijn.
Vroeger was de Jordaan een volksbuurt waar alles te halen viel. Naast winkeltjes veel ambachtelijke bedrijven: smederijen, timmerbedrijven en meubelfabriekjes. Nu zijn ze vaak omgebouwd tot woningen of kleine bedrijven en bijvoorbeeld kunstenaarsateliers. Dat gebeurde in de 20e eeuw ook met scholen die niet meer werden gebruikt.
De buurt is veranderd. Veel echte Jordanezen trokken weg uit de kleine verpauperde woningen. In de prachtig gerenoveerde panden of nieuwbouwwoningen wonen nu naast ‘de gewone man’, voornamelijk yuppen en buitenlanders (expats).
Ik loop er op een warme, zonnige dag. De ramen staan open en ik hoor meer andere talen dan het mooie plat-Amsterdamse uit de Jordaan.
Van klooster tot weduwenhofje
Je neemt de Karthuizerstraat, waar vroeger het door brand verwoeste Kartuizerklooster (1394-1572) stond. In 1650 werd hier gebouwd aan het Huys-zitten-Weduwen-hofe, later Karthuizerhof genoemd. Alleen voor weduwen dus. Nu worden de woningen verhuurd door een corporatie. Naar binnen gaan is een must!
Tegenover het hof vind je de grote Noorderspeeltuin. Gelegen op de voormalige begraafplaats… Even tijd vrijmaken voor de kids.
Of je worst lust…
Je loopt om de speeltuin heen naar de Lindengracht. Wederom geen gracht net als de Westerstraat, de Palmgracht en de Willemsstraat. Ze zijn allemaal gedempt voor betere hygiëne en meer ruimte voor het toenemende verkeer.
De Lindengracht steek je over richting de Goudsbloemstraat en gaat naar rechts. Op de eerstvolgende hoek (aan de evenzijde) zit de Ambachtelijke Slagerij & Worstenmakerij Louman, anno 1890. Daar moet je écht naar binnen om een ossenworst of leverworst te kopen. Ik kocht laatst gerookte ossenworst volgens een recept uit 1746. Hmmm… Doen! Proeven mag.
Geen steeg maar een gang
Via de tweede Goudsbloemdwarsstraat kom je in de Willemsstraat. Voor de demping de Goudsbloemgracht. Vroeger waren dit hele smalle steegjes (gangen) met woninkjes waar te veel gezinnen in te kleine ruimtes woonden en dan met vaak maar één toilet. Als je rechts de straat inloopt, zie je aan de evenzijde aan de gevel een groot informatiebord met foto’s en op het trottoir tegels met de gangnamen, het aantal bewoners enzovoorts.
Even een neutje pakken
Je loopt door naar aan de Brouwersgracht, vernoemd naar de brouwerijen aldaar in de 16e en 17e eeuw. Een authentieke ijzeren ophaalbrug en mooie tot woningen omgebouwde pakhuizen. Er werd overigens niet alleen bier gebrouwen. Vanaf 1782 zit aan de Brouwersgracht bij de Driehoekstraat de laatste Amsterdamse maker van jenever en likeuren: A. van Wees Distilleerderij De Ooievaar.
Daar een neutje pakken kan niet altijd, maar er is genoeg horeca in de buurt waar ze vast wel een borreltje of likeurtje van Van Wees schenken.
Nog één hofje
Het Raepenhofje aan de Palmgracht. Een van de oudste (1648) en authentieke hofjes van Amsterdam. Vroeger waren het zes kleine woningen voor weduwen zonder kinderen. Nu wonen er veel jonge alleenstaande, vaak studerende, vrouwen.
GRATIS VERZENDING
De 100 leukste dagjes weg voor pensionado’s
Het onbetwiste nummer 1 pensioen boek van Nederland. Een prachtig cadeau, ook voor jezelf.
GRATIS VERZENDING
De 100 mooiste
e-bike routes van Nederland
Het meest complete e-bike fietsboek van Nederland. Maar liefst 100 routes in alle provincies.
De 100 leukste dagjes weg voor pensionado’s
Het onbetwiste nummer 1 pensioen boek van Nederland. Een prachtig cadeau, ook voor jezelf.
De 100 mooiste e-bike routes van Nederland
Het meest complete e-bike fietsboek van Nederland. Maar liefst 100 routes in alle provincies.
Dit artikel is geschreven door:
Geschreven door gastschrijver Gert Nonnekes (1956).
Geboren en getogen in Amsterdam. Samen met zijn vrouw is Gert in het prachtige bezit van drie zoons en zes kleinkinderen. Gert trekt er graag op uit in binnen- en buitenland en houdt van fotograferen.
