De Borkeld is misschien een niet zo bekend gebied. En mogelijk maakt het dit juist wel extra verrassend. Het is namelijk een prachtig veelzijdig glooiend natuurgebied aan de rand van west-Twente, gelegen tussen de dorpen Markelo, Rijssen en Holten, met Salland en de Achterhoek om de hoek. Er is een diversiteit aan wandel-, fiets- en ruiterpaden temidden van uitgestrekte heidevelden, bossen, houtwallen, leemkuilen, akkers, graslanden en hoogveen.
Het natuurgebied
Het gehele natuurgebied De Borkeld bestrijkt zo’n 700 hectare. Het is in beheer bij Staatsbosbeheer. Tussen de uitgestrekte heidevelden vind je het grootste jeneverbesstruweel van Nederland. Het gebied omvat De Friezenberg, de Apenberg, de Bovenberg en het Elsenerveen en Elsenerveld. De hoogste top, de Friezenberg, ligt op 40 meter hoogte. Terwijl het Elsenerveen het laagste punt is op 13 meter boven NAP.
Daarnaast zie je op de Borkeld veel prehistorische grafheuvels, die tussen de 6.000 en 4.000 jaar oud zijn. Ze zijn herkenbaar als ‘hobbels’ in het landschap. De Borkeld is tevens een archeologisch reservaat, waar zelfs sporen zijn aangetroffen van jagers en verzamelaars van 13.000 jaar geleden. Meer informatie vind je op De Borkeld – Sallandse Heuvelrug.
Recreëren
Natuurgebied de Borkeld biedt veel mogelijkheden om te recreëren. Aan de Borkeldweg nummer 17 te Markelo is dagkampeerterrein De Borkeld gelegen. Dit is een ruim terrein met speelvoorzieningen, toiletten, picknickbanken en een parkeerterrein. Je mag er barbecueën op gas en je hond mag ook mee (wel aangelijnd).
Tevens is hier het startpunt van vele bewegwijzerde wandelpaden en je vindt hier Informatieboerderij ‘n Witten, met een permanente tentoonstelling over het omliggende natuurgebied. De boerderij is geopend van 1 mei tot en met eind oktober op woensdag, zaterdag en zondag van 14 tot 17 uur.
Wandelroutes
Vanaf het beschreven dagkampeerterrein, wandelstartpunt M34 De Borkeld met respectievelijk M98 en M99 als knooppunt aan beide hoeken, kun je diverse wandelroutes lopen in diverse afstanden. Bij de entree staat een informatiebord.
Aan de oostzijde van het gebied, vanaf wandelstartpunt Bovenberg (N88), zijn er eveneens diverse gemarkeerde wandelroutes die elkaar onderweg kruisen. Hierdoor is een combinatie ook perfect te doen. Ik beschrijf hier een combinatie van de blauwe route met enkele aanvullende stukken tot een totale lengte van ongeveer 8 km.
Wandelknooppunten: M34, M98, M30, M96, M94, M93, M91, M92, M90, M93, M94, M97, M31, M98.
De rondwandeling
Over het parkeerterrein loop je naar wandelknooppunt M98 en je volgt de blauwe pijl. Na eerst een stukje bos wandel je al snel de heidevlakte op. Gelijk is de afwisseling groot met heide, dennen- en loofbomen, stukjes stuifzand en je geniet van prachtige vergezichten.
Onderweg kom je al diverse grafheuvels en stenenpartijen tegen. Bankjes om even te gaan zitten en te genieten van de natuur en omgeving zijn er ook voldoende. Vervolgens wandel je dwars door de dichtbegroeide heide. Aan je linkerhand kijk je over het Elsenerveen en Elsenerveld.
Routesplitsing
Bij keuzepunt M94 is het even opletten. De blauwe route van 4,9 km gaat hier namelijk rechtsaf, maar om iets meer van het gebied te zien heb ik een iets langere route gekozen en ga hier linksaf (route paars en oranje). Kijk ook even op de verschillende zijden van de routepaaltjes om er zeker van te zijn dat je de juiste kant op loopt.
Nagenoeg direct hierna kom je bij wandelknooppunt M93 en volgt hier de paarse route rechtsaf over een breed zandpad. Je hebt hier een prachtig uitzicht over akkerlanden tussen enkele bospartijen door. Bij de eerstvolgende kruising ga je linksaf en bij keuzepunt M91 weer linksaf het bos verder in, de rode en gele route volgend. Je slingert hier omhoog tot je bij een splitsing aankomt met de rode, gele, paarse en blauwe route, keuzepunt M92, waar je wederom linksaf gaat.
Uitzichtpunt
Je bent aangekomen op de top van de heuvel Friezenberg en wordt verwonderd door een magnifiek uitzicht over het natuurgebied. Je ziet de glooiingen en verschillende landschapsstijlen en kijkt uit op de Sallandse Heuvelrug en Nijverdal in de verte. Hier is ook weer een grafheuvel te zien en op het uitzichtpunt symboliseert een grote kei het aardkundig monument Friezenberg. Een prachtige plek. Ga even zitten op het bankje en geniet van de mooie omgeving en rust.
Begrazingsgebied
Wandel je verder, dan loop je weer naar beneden door een stukje bos en tussen de akkers door. Je loopt door een klaphekje en komt in een begrazingsgebied met loslopend vee. Bij het volgende keuzepunt M90 ga je linksaf en volgt hier weer de oranje route tot aan keuzepunt M93 waar we eerder waren. Onderweg kom je mogelijk oog in oog te staan met de koeien die hier vrij rondlopen en grazen. In een klein mooi doorkijkend bosperceel vind je op een heuvel weer een uitzichtpunt met uitzicht op het Elsenerveen en -veld.
Vervolg blauwe startroute
Vanaf keuzepunt M93/M94 volg je weer de blauwe route waar je deze wandeling mee begon. Deze leidt je door en langs heidegebied, bosranden en slingerende zandpaadjes. Bij keuzepunt M31 wijk je echter even af van de blauwe route en gaat hier rechtsaf (oranje en rood), waar je aan je rechterhand een labyrint in het weiland ziet opduiken en erachter de schaapskooi ziet staan.
Labyrint op de Borkeld
Dit kunstzinnige ronde pad biedt de mogelijkheid om al wandelend in alle rust te mediteren. Door de vele wendingen ervaar je de natuur van verschillende kanten. Het labyrint is gemaakt met zand en zwerfkeien uit de direct omgeving. Door de gelegen oriëntatie op het oosten en westen is het labyrint verbonden met de zon, maan en sterren. Het is uniek in Nederland in het natuurlandschap. Meer informatie over het labyrint vind je hier.
Schaapskooi en einde rondwandeling
Al verder wandelend tref je vervolgens aan je rechterhand de schaapskooi van de schaapskudde Hof van Twente. Hier ga je linksaf en wandelt weer richting het einde van de rondwandeling. Natuurgebied De Borkeld biedt in alle seizoenen schitterende kleuren. Douw in de vroege ochtend en zowel zonsopkomst als zonsondergang geven fantastische beelden.
En verder:
- Voor kamperen kun je terecht op camping De Bovenberg.
- Markelo is een van de oudste dorpen van Twente en biedt heel veel moois.
- De Borkeld is eenvoudig bereikbaar. Het ligt dicht bij afslag 27 van de A1. Middels een ecoduct over de A1 is het gebied verbonden met de bekende Sallandse Heuvelrug.
GRATIS VERZENDING
De 100 leukste dagjes weg voor pensionado’s
Het onbetwiste nummer 1 pensioen boek van Nederland. Een prachtig cadeau, ook voor jezelf.
GRATIS VERZENDING
De 100 mooiste
e-bike routes van Nederland
Het meest complete e-bike fietsboek van Nederland. Maar liefst 100 routes in alle provincies.
De 100 leukste dagjes weg voor pensionado’s
Het onbetwiste nummer 1 pensioen boek van Nederland. Een prachtig cadeau, ook voor jezelf.
De 100 mooiste e-bike routes van Nederland
Het meest complete e-bike fietsboek van Nederland. Maar liefst 100 routes in alle provincies.
Dit artikel is geschreven door:
Geschreven door gastschrijver Dianne Ebrecht (1973).
Geboren en getogen Sallandse en moeder van twee zonen. Inmiddels al 25 jaar gelukkig in de Achterhoek. Dianne houdt van wandelen, waarbij haar fotocamera vaak mee op pad gaat. Haar wandeltips bundelt ze ook op haar eigen website.
