Carabane, ook wel Karabane, in de Basse Casamance, Zuid Senegal. Een klein en overzichtelijk eilandje aan de monding van de Casamance rivier met toch een behoorlijke geschiedenis. Hoewel grotendeels mangrove, trekken een klein aantal mooie zandstranden en kokosnoot palmen een handje vol toeristen aan. Reis Report neemt je mee naar een stil eilandje waar men zonder haast lijkt te wachten tot de paar hotelletjes eens volgeboekt zitten.
Naar Carabane vanaf Elinkine per prauw
Met de prauw, een boot die lokaal pirogue (Frans) genoemd wordt, reisden we vanuit Elinkin in minder dan een half uurtje, naar de lange steiger van Carabane. Onderweg voeren we langs eindeloze mangroven. Tegen het einde van de bootreis werden we vergezeld door dolfijnen. In de video zie je de stijger, maar zoals dit vaak het geval is in Afrika… let op met wat je filmt. Ook in Senegal tref je overal soldaten en checkpoints aan, waar men uiterst zenuwachtig wordt van camera’s. Na de soldaten herhaaldelijk te hebben verzekerd dat ik enkel en alleen de dolfijnen filmde, werd ons met een kleine wuif toestemming gegeven om aan wal te gaan.
Carabane, niet veel hotels nodig
Met enkele tientallen meters langs het strand, kwamen we al snel aan bij hotel Barracuda, dat vol bleek te zitten. Het eilandje Carabane is een relatief populaire bestemming voor vissers. Ook kite surfers zijn bekend met Carabane, al hebben we die niet gezien. Wij verbleven in het iets verderop gelegen hotel Carabane, wat ons overigens een heel stuk prettiger overkwam. Lichter en ruimer. De keuze voor de eerste verdieping met een leuk balkonnetje aan zee zijde, bleek eveneens een juiste. Een prima kamer met ventilator, klamboe, goed bed en keurige hor op de deur.
Hotel Carabane is een voormalig katholiek missie huis, en daarmee één van de historische plekken van Carabane. Vanwege een lange geschiedenis, heeft Carabane meer te bieden dan je in eerste instantie zou denken. Het is benoemd tot monument van Senegal. Bovendien is het in 2005 ingediend als UNESCO werelderfgoed.
Een leuke wandeling
Het eiland straalt aan alle kanten rust en kalmte uit. De wind streelt de palmbomen aan het strand en landinwaarts treffen we een klein groepje zingende kinderen, onder uiterst strenge begeleiding. Deze catechisatie vond plaats in het kerkje nabij, waar vooral het zuiver zingen van grote waarde bleek. We waren van harte welkom dit oefenen bij te wonen. Overigens, zoals op veel plekken in de Casamance, pas nadat we er geen twijfel over lieten bestaan, dat we vooral geen Fransen waren. Een half uur waren we getuige van de lijdensweg van een klein meisje, dat een noot maar niet haalde. Het is inmiddels vast gelukt… hoop ik.
Dik je Nederlandse accent lekker aan als je Frans spreekt.
Ook in ruïne van de oude kerk (uit 1880), die compleet gestript werd aan de gehele binnenkant, mochten we pas filmen nadat we Nederlandse Wilhelmina pepermunt hadden uitgedeeld. Een plotse kreet “GULLIT!” van één van bouwvakkers, werd de bevestiging dat we allebei wisten dat Nederland niet in Frankrijk lag. Vragen naar de Franse begraafplaats, een kilometer verderop, was dan ook niet meer zo’n punt. Al werd er uiteraard nog wel aan deze twee blanken gevraagd om een donatie voor de renovatie.
Het verbaast dan ook niet dat de begraafplaats niet door de lokale bevolking wordt onderhouden, maar hoofdzakelijk door geiten. Met 2 meter als het hoogste punt van Carabane, is een grafsteen immers een leuk heuveltje om op en af te klimmen.
Toeristen vissen voor de bevolking
Onze wandeling bracht ons van daaruit via het strand naar een min of meer dagelijks ritueel. Het is gebruikelijk dat de toeristen-vissers, die aan het einde van de dag terugkomen, hun vangst aanbieden aan de lokale bevolking. Een tafereel dat zich afspeelt tegenover Hotel Barracuda. De vangst is nooit toereikend voor de gehele bevolking, maar de verdeling van de vissen verloopt zeer beschaafd. Niet lang daarna vallen de avond en nacht in. Een nacht die bovendien sneller wordt ingeluid dan je misschien zou vermoeden, omdat de elektriciteit rond een uur of 22:00 op een relaxed nachtslot gaat.
Minder populair onder kolonisten
De eerste inwoners van Carabane waren de Diola en de eerste Europeanen waren Portugese handelaren in de zestiende eeuw. De laatsten vooral op zoek naar was, ivoor en slaven. Het kleine en overzichtelijke eiland in de monding van de Casamance rivier was gunstig gelegen, want het bood een veilige haven, dichtbij maar niet te dichtbij het vaste land.
Gek van de muggen?
De Portugezen werden er echter gek van de muggen. Zo gek, dat ze in 1645 besloten van “Muggeneiland” te vertrekken en hun heil te zoeken in Ziguinchor. Deze stad, eveneens gelegen aan de Casamance rivier, ligt verder landinwaarts. Desondanks hebben wij zelf slechts twee muggen aangetroffen in onze kamer.
Pierre Baudin
Na de Portugezen kwamen de Fransen. Rond 1828 vestigden Pierre Baudin en familie zich, komend vanuit het kleine eiland Gorée vlakbij Dakar. De Fransen voelden geen noodzaak meer Fransen te sturen, omdat er maar weinig animo was voor Carabane. Nat, drassig en onhygiënisch. Baudin verbouwde er rijst en gebruikte daarvoor slaven. Slavernij zou overigens pas in de twintigste eeuw worden uitgebannen op Carabane.
Kopiëren van de macht
Dat de Fransen niet geliefd waren, merk je zo nu en dan. Het toerisme komt , na lange tijd van spanning, weer mondjesmaat op gang, waardoor men ook de blanken weer meer omarmt. De terugweg met de ferry-prauw, een stuk goedkoper dan een privé prauw, geeft je nog een klein beetje een idee en gevoel van de onderdrukking door de Fransen destijds. De Senegalese militairen die nu het gebied controleren, kopiëren in hun gedrag nog altijd hoe de Fransen de bevolking onderdrukten.
Misbruik van macht door militairen
Op de terugweg van Carabane naar Elinkine werd de prauw, met een kleine 30 mensen aan boord, door de soldaten verzocht even aan te meren. Mij werd, omdat ik vooraan in de boot zat, gevraagd of we niet te hard gevaren hadden en of iedereen zijn reddingsvest wel aan had gehad aan boord. Nadat sommigen een aantal woorden werd toegesnauwd en de soldaten fruit, brood of andere kleine zaken van de opvarenden hadden gekregen, mochten we weer verder naar de kleine haven van Elinkine.
Carabane: Conclusie
Carabane is een heerlijke bestemming voor een weekend en een absolute must voor de historisch en cultureel geïnteresseerde reiziger die al reizende door de Casamance wil begrijpen wat de Casamance heeft gemaakt tot wat het nu is. De rust van het eiland en een prima onderkomen in Hotel Carabane, maken het zomaar je meest rustgevende ervaring van West-Afrika.
Meer weten? De Engelstalige Wikipedia pagina heeft uiterst veel informatie over Carabane.
