Wil je aan de drukte van de stad ontsnappen en wandelen in rustgevende natuur? Dan ga je naar Amelisweerd! Dit onder Utrechters welbekende natuurgebied ten zuidoosten van Utrecht stad (om precies te zijn in de gemeente Bunnik) is de perfecte plek om de drukte van de stad aan je voorbij te laten gaan en je onder te dompelen in de groene natuur. Amelisweerd heeft van alles: van kanoën tot een pluktuin en van boerderijdieren tot een rijke geschiedenis. Loop met ons mee door dit mooie natuurgebied, of ga je eigen weg!
Wandelen in Amelisweerd: kies je eigen pad
Deze wandeling gaat eigenlijk door drie gebieden: Oud-Amelisweerd, Nieuw-Amelisweerd en Rhijnauwen. Qua grootte is het gebied erg overzichtelijk. Er zijn verschillende paden die je kunt nemen, maar van A naar B komen is heel gemakkelijk. Hieronder zie je de route die wij gelopen hebben, maar voel je vrij om je eigen weg te gaan. Het gebied kent wel een aantal hoogtepunten die zeker de moeite zijn om even langs te lopen.
Nieuw-Amelisweerd
Wij kwamen op de fiets uit Utrecht en parkeerden deze bij het Google Maps punt ‘Ingang Amelisweerd’ aan de Koningsweg. Hier is genoeg ruimte om je fiets neer te zetten. Wij startten onze wandeling door linksaf te gaan, waar je al redelijk snel via een karakteristiek bruggetje de Kromme Rijn oversteekt en Amelisweerd ingaat. Hier kun je heerlijk picknicken en genieten van de voorbijgaande kano’s en SUP’s.
Tip: Liever van Amelisweerd genieten vanaf het water? Huur een kano of SUP bij Botenverhuur De Rijnstroom. De kanoroute over de grachten door het centrum van Utrecht is trouwens ook écht een aanrader.
Landhuis Nieuw-Amelisweerd
Loop iets door richting Landhuis Nieuw-Amelisweerd. Vroeger was dit een ridderhofstad onder de naam Groenewoude. In 1682 werd het huidige landhuis hier gebouwd. Aan het begin van de 19e eeuw is het gebied nog kort in bezit geweest van koning Lodewijk Napoleon (het broertje van), maar ondanks de wens om een koninklijke residentie te maken van het landgoed, verbleef hij er uiteindelijk maar acht dagen.
In 1951 kocht de gemeente Utrecht landgoed Oud-Amelisweerd en in 1963 ook Nieuw-Amelisweerd. Tegenwoordig woont er geen adel meer op het landgoed: Nieuw-Amelisweerd bestaat nu namelijk uit 17 appartementen. Ik zie een kans om op een landgoed te wonen! Fun fact: actrice Carice van Houten groeide op in het naastgelegen koetshuis, het gebouw met (logisch) de paardenkop aan de muur.
Bunkers en de Pepernotenberg
Als je door dit natuurgebied loopt, steken de ruige bunkers die je op verschillende plekken tegenkomt af tegen de zachte, groene omgeving waar ze in staan. De bunkers maken deel uit van de Nieuwe Hollandse Waterlinie, een historisch verdedigingswerk dat het westen van Nederland verdedigde tegen vijandelijke invasies. Rondom Utrecht vind je trouwens meer bouwwerken die deel uitmaakten van de Nieuwe Hollandse Waterlinie, zoals Fort aan de Klop, Fort de Gagel en Fort Rijnauwen waar we straks langslopen.
Loop iets verder, je loopt dan ‘t Engelse Werk in. Hier vind je de Pepernotenberg. Deze naam sprak mij natuurlijk érg aan, maar dankt zijn naam waarschijnlijk gewoon aan de specerij ‘de pepernoot’. Helaas dus geen relatie tot de Sint en zijn pieten. Desalniettemin een mooi plekje om overheen te lopen.
Moestuin, tuinwinkel en pluktuin de Amelis’hof
Wanneer we verder lopen richting Oud-Amelisweerd lopen we langs een schattig uitziende tuin (hier blijken katten te wonen om de muizenpopulatie binnen de perken te houden). Dit is de Amelis’hof: een 18e eeuwse moestuin, waar sinds 1984 op biodynamische wijze groente, fruit, kruiden en bloemen worden geteeld.
Van mei tot november kun je hier op woensdag van 11:00 – 17:00 en zaterdag van 10:00 – 15:00 terecht voor verse groenten en kruiden in de tuinwinkel en een zelf geplukte bos bloemen uit de bloementuin. Superleuk!
Oud-Amelisweerd
Vanaf de moestuin loop je zo naar Landhuis Oud-Amelisweerd. Het landhuis Oud-Amelisweerd is tegenwoordig een museum en behoort tot de top 100 Rijksmonumenten van Nederland. Omdat hier nooit intensief in gewoond is, zijn veel oorspronkelijke elementen bewaard gebleven. Die kun je daarom nu nog bewonderen.
Tip: Elke donderdag vanaf 11:30 uur wordt er een gratis rondleiding gegeven door landhuis Oud-Amelisweerd. Meer informatie hierover vind je op de website van Amelisweerd.
De Veldkeuken
Inmiddels zijn we wel toe aan een drankje, dus strijken we neer bij de gezellige Veldkeuken. Hier eet je 100% biologisch, natuurlijk en lokaal. Daar betaal je logischerwijs wat meer voor, maar het eten en de huisgemaakte limonades zijn heerlijk en je zit hier prachtig aan het water.
Boerderij de Zonnewijzer: zuivelautomaat en geitjes aaien
Als je vanaf de Veldkeuken je weg vervolgt naar rechts kom je langs Boerderij de Zonnewijzer. Je loopt gelijk tegen een weilandje aan dat doet denken aan een kinderboerderij. Je kunt er een rondje lopen langs de geiten, pony’s, kippen en schapen.
Ik kan me voorstellen dat dit erg leuk is om met kinderen, maar wij als eind twintigers genoten hier ook volop van. We aaiden een loslopend schaap en zagen kalfjes liggen in het hooi verderop op het erf. En wat mij betreft vrij uniek: een zuivelautomaat en een heuse melktap! Je haalt hier onder andere verse kaas, eieren, yoghurt, ijs en natuurlijk melk. Verser krijg je het niet.
Stayokay en Theehuis Rhijnauwen
Als je verder loopt langs de tennisbaan loop je onder het oude poortgebouw door en kom je uit bij Stayokay, de oudste jeugdherberg van Nederland. Hier verblijf je op wel een heel bijzondere plek: midden in de natuur maar vlak bij de stad én in een landhuis (voormalig landhuis Rhijnauwen). Ernaast vind je het Koetshuis Café waar je kunt neerstrijken voor verschillende seizoensgerechten en lokale specialiteiten.
Heb je zin in een pannenkoek? Dan ben je bij Theehuis Rhijnauwen, een paar stappen verderop, op de juiste plek. Wederom erg leuk met kinderen omdat je hier naast lekkere pannenkoeken ook een grote speeltuin hebt. Op het grote terras aan het water is veel plek om heerlijk te genieten van deze Hollandse klassieker, ook hier weer zo veel mogelijk biologisch, eerlijk en duurzaam.
Fort bij Rijnauwen
Niet het einde van de wandelroute, maar wel het laatste hoogtepunt om niet te missen: Fort bij Rijnauwen. Wij liepen over de Vossegatsedijk waar je binnen de hekken met een kleine kudde schapen kon knuffelen (ons kan je niet blijer krijgen!).
Het fort is ook onderdeel van de Nieuwe Hollandse Waterlinie, tevens het grootste fort. Je kunt hier helaas niet zomaar binnenwandelen, maar je kunt via de website van Staatsbosbeheer voor een kleine prijs wel een rondleiding boeken om zo het fort van dichtbij te bekijken.
Wil je je wandeling wat langer maken, dan kun je hier in plaats van voor het fort langs ook om het fort heen lopen (+- 2 km langer).
Bonustip: Stadsjochies
Eten bij een bijzonder restaurant na een dag wandelen in Amelisweerd? Dan is Stadsjochies echt een grote aanrader. Hier geniet je in een kas van verse ingrediënten die op eigen grond verbouwd worden. Doordeweeks kun je ook een rondleiding door de kas krijgen. Hier eet je bijzondere gerechten van hoge kwaliteit, op een prachtig plekje.
Praktische informatie
- De wandelroute is zo’n 6 kilometer lang en duurt ongeveer een uur en een kwartier. Je kunt de route eventueel met 2 km verlengen door om het fort heen te lopen.
- Kom je niet uit de buurt? Je kunt met de trein naar station Lunetten of Bunnik en vanaf daar een OV-fiets pakken, of met de bus of OV-fiets vanaf Utrecht Centraal.
- Kom je met de auto? Je kunt het beste parkeren bij de parkeerplaats Oud Amelisweerd, de parkeerlus voor Rhijnauwen of de parkeerplaats Theehuis Rhijnauwen.
De 100 leukste dagjes weg voor pensionado’s
Het onbetwiste nummer 1 pensioen boek van Nederland. Een prachtig cadeau, ook voor jezelf.
De 100 mooiste e-bike routes van Nederland
Het meest complete e-bike fietsboek van Nederland. Maar liefst 100 routes in alle provincies.
Dit artikel is geschreven door:
Geschreven door gastschrijver Romée de Jong (1996).
Romée werkt als zelfstandig communicatieadviseur, fotograaf en grafisch ontwerper en woont in Utrecht. Ze gaat graag op reis, met als favorieten Mexico en Australië, maar gaat ook regelmatig in Nederland op pad. Op de wielrenfiets of wandelend, en dan het liefst met een camera in de hand. Op Instagram deelt ze haar mooiste plaatjes.