Wanneer je aan Friesland denkt, dan denk je aan water. Maar wist je dat er in Friesland ook uitgestrekte zandvlaktes, veengebieden en mooie bossen te vinden zijn? In dit artikel neem ik je mee naar het andere Friesland, namelijk Zuidoost Friesland. De plek in Friesland wanneer je actief bezig bent in de vrije natuur. Het kan allemaal in de omgeving van Appelscha.
Appelscha
Appelscha is van oudsher bekend vanwege de mooie natuur en ligt ingesloten tussen het Nationaal Park Drents-Friese Wold en het Fochteloërveen. Het Drents-Friese Wold is een van de 21 Nationale Parken van Nederland. Het op de grens van Friesland en Drenthe gelegen natuurgebied is, na de Veluwe, het grootste bosgebied van Nederland. Een natuurgebied met ruimte voor wilde natuur met moeras, stuifzand, vennetjes, heide, bolle akkers en bloeiende beekdalen.
Leuk om te weten: let eens op de zwart-witte provinciepaaltjes die in het park verspreid staan. Hieraan kun je zien dat je regelmatig de provinciegrens oversteekt.
Fochteloërveen
Het Fochteloërveen is een van de laatste gebieden met hoogveen in West-Europa. In de 18e en 19e eeuw werd de massale turfwinning stopgezet en slechts dit hoogveengebied bleef bestaan. Door goed waterbeheer is het een gebied waar zeldzame planten en dieren voorkomen en levert daarmee unieke natuur op.
Naast het Drents-Friese Wold en het Fochteloërveen vind je in de regio ook andere rustige natuurgebieden zoals het Blauwe Bos, de Schaopedobbe of de Dellebuursterheide. Kijk voor meer informatie op de website van Appelscha.
Uitzicht vanaf de Bosbergtoren
Deze uitkijktoren is 33 meter hoog en staat op het hoogste punt van het Friese vasteland, een 27 meter hoge stuifduin. Het ontwerp van de toren is geïnspireerd op een reusachtige dennenstam. Onder de Bosbergtoren leeft een reusachtige ondergestoven eik van ruim 300 jaar oud. Een aantal takken van deze eik zijn nog steeds te zien naast de toren. De rest van de boom is bedolven onder het stuifduin.
Vanaf de Bosbergtoren heb je een heel mooi uitzicht over het Nationaal Park Drents Friese Wold. Met een beetje geluk zie je bij helder weer zelfs de steden Groningen, Leeuwarden en Coevorden liggen. Eenmaal boven kun je niet alleen voor, naast en boven je kijken, maar ook naar beneden. Je kunt namelijk ook van het uitzicht genieten vanaf een aantal glazen uitkijkplatformen: de zogenoemde zijtakken van de dennenstam.
Wil je dit prachtige uitzicht combineren met een actief uitje? Kies er dan voor om te abseilen vanaf deze hoogte. Dit is echt een hele bijzondere ervaring. Je kunt kiezen uit de hoogtes 7, 14 en 33 meter. Vergeet vooral niet te genieten wanneer je naar beneden gaat.
Handig om te weten
- Toegangstickets zijn 2 euro per stuk en kun je contactloos bij de toren betalen (kinderen onder de 4 jaar zijn gratis).
- Ook mindervaliden kunnen van de toren genieten. De toren is bereikbaar via een flauw wandelpad en in de toren zit een lift.
- Vanaf de Bosbergtoren zijn er diverse wandelroutes om na afloop nog een leuke wandeling te maken.
- Abseilen boek je via de Jongens van Outdoor.
Buitensport walhalla
De regio Appelscha wordt vaak ook wel het walhalla genoemd voor iedereen die graag buiten actief bezig wil zijn. De vele routes verbinden de verschillende natuurgebieden met elkaar en zorgen ervoor dat er voor iedereen wel een actieve manier is om het gebied te verkennen. Een weekend in dit gebied geeft je echt het ultieme buitensport gevoel. Op deze website vind je een overzicht van alle mogelijkheden om dit gebied te verkennen.
Wij hebben al een aantal buitensporten uitgeprobeerd. Deze wil ik uiteraard graag met jullie delen.
Een wandeling door de Kale Duinen
Het Aekingerzand (ook wel de Kale Duinen genoemd) is een uitgestrekt natuurgebied dat onderdeel is van het Nationaal Park Drents-Friese Wold. Het is een groot stuifzandgebied waar de wind vrij spel heeft. Door bebossing dreigde de zandverstuiving verloren te gaan, daarom is er 200 hectare bos gekapt zodat het zand weer kan stuiven.
Wij liepen de wandelroute van 5,5 km, te vinden op de website van Staatsbosbeheer. Via een klaphekje loop je het gebied in. Het eerste deel van de wandeling gaat over brede zandpaden door een wat vlakker deel tussen gras en heide. Met een beetje geluk zie je de heideschapen die voor de begrazing van het gebied zorgen. Na een tijdje wandelen, sla je rechtsaf en wandel je midden tussen de stuifduinen.
Onderweg kun je nog een stop maken bij uitkijktoren Aekingerzand en heb je een mooi uitzicht over het gebied. Het laatste deel van de rode route loop je langs de grootste stuifduinen van het gebied.
Handig om te weten
- Het startpunt is parkeerplaats Aekingermeer en Aekingerzand, aan de Canadaweg. Let op: je kan parkeren aan beide kanten van de weg. Het kan daarom even zoeken zijn naar het juiste startpunt.
- De route is niet geschikt voor rolstoelen en kinderwagens.
- Van 1 maart tot 1 september is het gebied niet toegankelijk voor honden (zie borden).
Waterroute Ravenswoud
Zuidoost Friesland was vroeger een moerassig gebied. Het overtollige water werd afgevoerd via de rivieren de Tjonger en de Linde. In duizenden jaren tijd vormde zich door afstervende planten hoogveen. Vanaf 1700 werd dit afgegraven en verkocht als brandstof, namelijk turf. Om deze turf af te kunnen voeren, werden kanalen gegraven en werden rivieren gekanaliseerd. Zo kon de turf met boten worden afgevoerd.
In het veengebied werden talloze sloten (wijken) gegraven, dat zie je nog goed terug bij Ravenswoud. Dit kleine dorpje is dan ook een mooie plek om er met een sup of kano op uit te gaan. Je ervaart de rust van dit mooie gebied op een zeer bijzondere manier. Er is een route uitgezet van ongeveer 4,5 kilometer die je door het stille landschap leidt. Het enige wat je hoort zijn de fluitende vogels.
Handig om te weten
- Huur een kano of sup bij de Jongens van Outdoor – vanaf 8,50 euro per kano
- Startlocatie: Veenwijksweg 5 te Ravenswoud
Trailrunnen in het natuurgebied de Schaepedobbe
De Schaopedobbe is een mooi klein natuurgebied bij Elsloo. Het gebied is eigendom van It Fryske Gea en bestaat uit een afwisseling van droge en minder droge heidevelden, voormalige hooilandjes, boomgroepen, bos, singels en een zandverstuiving. De Schaopedobbe kwam aan haar naam doordat de heideschapen hierin vroeger werden gewassen voordat ze werden geschoren. Bijzonder aan dit gebied is dat de dobbe ongeveer 1,5 meter boven het maaiveld ligt, dit is ontstaan door een wel. Doordat het gebied voedselarm is, leven er juist bijzondere soorten planten en dieren.
Handig om te weten
- De route is 5 kilometer. Tijdens het broedseizoen (15 maart tot 1 juli) is een deel van de route afgesloten.
- Een groot deel is bewegwijzerd als wandelknooppuntenroute. Wanneer je in het natuurgebied bent, dan is het leuker om het heideveld dwars over te steken.
- De ingang aan de zuidkant wordt beschouwd als de hoofdentree. Een handig herkenningspunt is het oorlogsmonument aan de Kloosterweg. Aan de noordkant van het dorp Elsloo is parkeren mogelijk bij de ingang van de Peperstraat.
- Wij zijn gestart vanaf B&B Janneke en hebben de volgende knooppunten gevolgd: 32 – 30 – 35 – 31 – 33 – 36 – 39 – 32.
Fietstocht op een e-bike
In de omgeving van Appelscha vind je een groot netwerk aan fietspaden. Het landschap is heel gevarieerd. Er zijn heuvelachtige fietspaden door het Drents-Friese Wold, maar ook mooie vlakke open paden langs rivier de Tjonger of mooie natuurpaden door het Fochteloërveen.
Er zijn verschillende bewegwijzerde routes rondom Appelscha, te herkennen aan de paddenstoelen langs de weg of de zeshoekige ANWB borden. Je kunt ook heel gemakkelijk je eigen route samenstellen.
Wij hebben een eigen samengestelde route van ongeveer 60 kilometer gemaakt. Tijdens deze route kom je door het kunstminnende Oldeberkoop en langs rivier de Tjonger. Via Donkerbroek fiets je naar het natuurgebied Fochteloërveen, waar de laatste jaren zelfs kraanvogels broeden. Tijdens onze fietsroute zijn we zelfs nog door een kudde paarden gefietst, die hier vrij rondlopen.
Handig om te weten
- Bij Kramer Fietsverhuur Appelscha kun je een fiets huren. Wij zijn gestart vanaf Elsloo en hebben de volgende knooppunten gevolgd: 30 – 28 – 26 – 95 – 93 – 91 – 40 – 38 – 22 – 72 – 20 – 7 – 55 – 8 – 37 – 99 – 98 – 91 – 56 – 58 – 62 – 64 – 66 – 75 – 90.
- Breng een bezoekje aan de Vogelkijkhut Fochteloërveen bij knooppunt 64.
- Maak bij knooppunt 66 even een uitstapje naar Uitkijktoren De Zeven. Dit bouwwerk in de vorm van een zeven is 18 meter hoog en is de plek om vogels te bekijken. Neem een verrekijker mee, want de kans is groot dat je kraanvogels spot.
- Na ongeveer 30 km kan je bij knooppunt 55 stoppen voor een lunch bij Restaurant Het Witte Huis.
Mountainbiken door het Drents Friese Wold
Door dit natuurgebied lopen drie MTB routes die je als één route van 47 kilometer kunt rijden: Appelscha (18 km), Appelscha Bosberg (5 km) en Diever-Hoogersmilde (29 km). Ze zijn allemaal duidelijk gemarkeerd met een MTB-logo in de kleuren blauw, rood en groen.
Wij kozen voor de langere MTB route Appelscha van 18 km. De route zelf start iets verder het bos in en wordt aangegeven met het blauwe MTB-logo. Het is een mooie afwisselende route met technische stukken, mooie klimmetjes en afdalingen door bossen, heidevelden en zandverstuiving van het Drents-Friese Wold.
Handig om te weten
- Alle verbindingsroutes naar de hoofdroutes zijn voorzien van het zwarte MTB-logo.
- Huur je MTB bij Kramer Fietsverhuur Appelscha en start hier ook gelijk je route. Ook kun je hier voor 1 euro een handig kaartje kopen en zie je in één overzicht alle routes.
- Ze hebben hier tevens een afspoelplaats en een ruime parkeerplaats.
- Zowel voor een beginner als gevorderde een leuke uitdagende route.
Klimmen in het klimbos
Tussen de hoge bomen ligt het klimbos van Appelscha. Er zijn hier verschillende parcoursen en een aantal tokkelbanen. Deze variëren van 2 tot 12 meter hoog en maakt dit klimbos daarom ook voor bijna iedereen geschikt. Wanneer je aan het klimmen bent, neem dan ook echt de tijd om te genieten van de mooie natuur om je heen.
Handig om te weten
- Het hele jaar toegankelijk
- Vanaf 12,50 euro per persoon
- Minimale lengte is 1.20 meter
Golfen
Ook golfen hoort bij een van de buitensporten en is zowel geschikt voor de beginnende als gevorderde golfer, maar ook voor mensen die nog nooit op een golfbaan gestaan hebben. Zo hebben wij kennisgemaakt met de sport door middel van een golfclinic, gewoon als ‘vakantieganger’ ben je hier dus welkom. Je krijgt een demonstratie, oefent je swing en gaat putten en chippen. Een leuke manier om deze sport te ervaren en actief bezig te zijn in de buitenlucht. Ook vind je op het golfpark een restaurant met terras.
Tip tot slot: in het boek ‘Nederland – ontdek onze mooiste natuur’ vind je meer tips over deze regio.
De 100 leukste dagjes weg voor pensionado’s
Het onbetwiste nummer 1 pensioen boek van Nederland. Een prachtig cadeau, ook voor jezelf.
De 100 mooiste e-bike routes van Nederland
Het meest complete e-bike fietsboek van Nederland. Maar liefst 100 routes in alle provincies.
Dit artikel is geschreven door:
Geschreven door gastschrijver Sabine Eckhardt (1984).
Woonachtig in Barendrecht, samen met vriend Paul en dochter Charlie. Sabine zoekt, waar ze ook heen gaat, altijd uit wat er te zien en te doen is. Haar avonturen kun je volgen op Instagram.